2024 yılı bölümümüz yayınları

Development of a unique integrated bioreactor for simultaneous desalination and bioenergy and biohydrogen production

Artan nüfus ve sanayileşme nedeniyle enerjiye olan küresel talep artmaktadır. Bu nedenle, dünya, fosil yakıtların oluşturduğu zararlar, fiyat dalgalanmaları ve sürdürülebilir kalkınma üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle alternatif enerji kaynakları arayışına yönelmiştir. Örneğin, atıkların ve alglerin yardımıyla sürdürülebilir biyodizel üretimi gibi çalışmalar büyük ilgi çekmektedir. Ayrıca, hidrojen (H2) de yüksek enerji yoğunluğu ve yıllık 55 milyon tonluk üretimi nedeniyle değerli bir çevre dostu ticari yakıt olarak önem kazanmıştır. Ancak, bu tip yakıtların ticarileşmesinde, endüstride çoğu iş ve işlemlerde hala fosil yakıt kullanımının elzem oluşu; taşınması ve depolanması ile ilgili sorunlar engel teşkil etmektedir. Bu bağlamda, biohidrojen (bioH2), ucuz, kolay üretim, verimli ve kirlilikten arındırılmış enerji kaynağı gibi birçok faydası nedeniyle biyoyakıtlar arasında daha fazla ilgi çekmiştir. Ayrıca, atıklarda ve atıksuda bulunan organik materyaller ve mikroorganizmalar, sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji için değerli bir kaynak haline gelebilir. 

Bölümümüz Arş. Gör. Dr. A. Yagmur Gören Kara’nın Ontario Tech Üniversitesi araştırmacıları ile bütünleşmiş bir sistem olan elektro-biomembran reaktörü kullanarak atıksuların arıtılması ve hidrojen üretimi yaptıkları araştırma makalesi Chemical Engineering dergisinde yayınlanmıştır.

Soil Contamination by Metals/Metalloids around an Industrial Region and Associated Human Health Risk Assessment

Bölümümüz Öğretim Üyesi Dr. Hale Demirtepe’nin “Soil Contamination by Metals/Metalloids around an Industrial Region and Associated Human Health Risk Assessment” başlıklı çalışması Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nin “Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences” başlıklı dergisinde yayınlanmıştır. 

Metaller ve metaloidler endüstriyel faaliyetlerin sebep olduğu önemli kirleticilerdir. Özellikle bu tür faaliyetlerin etkisi altında olan bölgelerde toprak kirliliği izlenmeli, civarda yaşayan insanlar için kirliliğe bağlı olası sağlık riski ortaya konmalıdır. Hocamızın bu değerli çalışmasında bölgedeki önemli endüstriyel bölgelerden olan İzmir Aliağa’da toprak metal ve metaloid seviyeleri araştırılmış, sağlık riski değerlendirmesi yapılmıştır. Toprak kirliliği kaynaklı insan sağlığı riski kabul edilebilir seviyede bulunsa da, bu bölgede yaşayan insanlar için daha kapsamlı risk değerlendirmesi önerilmektedir. 

A novel land surface temperature reconstruction method and its application for downscaling surface soil moisture with machine learning

Bölümümüz Öğretim Üyesi Prof.Dr. Orhan Gündüz ve Uluslararası Su Kaynakları Bölümü’nde çalışmalarını yürüten Doktor Öğrencisi Onur Güngör Şahin’in hazırladıkları “ A novel land surface temperature reconstruction method and its application for downscaling surface soil moisture with machine learning” başlıklı araştırma makalesi “Journal of Hydrology” dergisinde yayınlanmıştır. 

Hidrolojik, tarımsal vb. çalışmalar kapsamında üzerinde çalışılan alanın uydu aracılığı ile yüksek çözünürlükte toprak neminin tespiti önemli bir konudur. Bu amaç doğrultusunda kullanılan yaygın yöntemlerden biri de makine öğrenmesiyle (”machine learning”) ölçek indirgemedir. Ölçek indirgeme işlemiyle daha detaylı bir yüzey analizi gerçekleştirilirken, yüzey toprak sıcaklığı (LST) ana değişken olarak kullanılır. Ancak LST haritalaması sırasında, gökyüzünde bulut yoğunluğu olduğu durumlarda mekansal ve zamansal boşluklar oluşur. Bu çalışmada bu boşluk ve eksikliklerin giderilmesi amacıyla konu ile ilgili farklı veri setlerinin aynı anda kullanılmasını sağlayan pratik ve uygulanabilir bir yöntem önerilmiştir. Daha sonra da bu yöntem kullanılarak Batı Anadolu Havzaları için yüksek çözünürlükte günlük nem haritaları üretilmiştir.

KONUTLARDA İÇ HAVA KALİTESİ VE HAVALANDIRMA

Kirleticilere maruziyeti belirleyen iki unsur vardır: Derişim (konsantrasyon) ve zaman…

İnsanlar zamanlarının büyük kısmını iç mekanlarda geçirirler. Gün içinde bulundukları yer düşünüldüğünde, bu zamanın da en büyük kısmı evlerinde geçmektedir. Çeşitli iç kaynaklar dolayısıyla konutlarda bazı kirleticilerin derişimleri genel itibarla veya yapılan aktiviteye bağlı episodik olarak yüksek olabilir. Dolayısıyla, konutlarda iç hava kalitesi insan sağlığı açısından büyük önem arz etmektedir.

Bölüm Başkanımız Prof. Dr. Sait Cemil Sofuoğlu’nun yazarları arasında olduğu “KONUTLARDA İÇ HAVA KALİTESİ VE HAVALANDIRMA” kitabının ilk cildi Makine Mühendisleri Odası tarafından yayınlandı.

Recovery of Metals from Leach Liquors: Biosorption versus Metal Sulfide Precipitation

Bölümümüz Öğretim Üyesi Dr. Ing. Mehmet Ali Küçüker’in “Recovery of Metals from Leach Liquors: Biosorption versus Metal Sulfide Precipitation” başlıklı kitap bölümü, Springer Yayıncılığa ait “Advances in Science, Technology & Innovation” kitap serisinin içinde yer alan “Biotechnological Innovations in the Mineral-Metal Industry” başlıklı kitabında yayınlanmıştır.  

Bahse konu çalışma asitler veya mikroorganizmaları içeren liç metotları kullanılarak birincil ve ikincil kaynaklardan (doğal ortamlardan ve atık kaynaklardan) metallerin elde edilmesi sürecini tartışmaktadır. Liç konsantrasyonunda metal seviyesi belli bir konsantrasyona ulaştığı zaman, bu çözeltilerden geri kazanım hayati önem taşır ve genellikle ek arıtma işlemlerini içerir. Çalışma, özellikle biyosorpsiyon ve metal sülfür çökelmesi teknikleri üzerine genel bir bakış ve tartışma sunmaktadır. Her tekniğin artıları ve eksileri olsa da, etkili metal geri kazanımı için bazen geri kazanım yöntemlerinin bir kombinasyonu gereklidir. Çalışma ayrıca, bu süreçlerin çevresel etkisi üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.

Experimental investigation of a unique electro-biomembrane based integrated system for wastewater treatment and simultaneous clean water hydrogen and energy production 

Bölümümüz Arş. Gör. Dr. A. Yagmur Gören Kara’nın Ontario Tech Üniversitesi araştırmacıları ile yeni geliştirilmiş elektro-biomembran reaktörü kullanarak eş zamanlı tuzlu suların arıtılması ve yeşil hidrojen üretimi yaptıkları araştırma makalesi Process Safety and Environmental Protection dergisinde yayınlanmıştır.  

Renewable-based treatment solution of Reactive Blue 21 dye on fly ash as low-cost and sustainable adsorbent

Bölümümüz Arş. Gör. Dr. A. Yagmur Gören Kara’nın Gebze Teknik ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi araştırmacıları ile tekstil atıksularının sürdürülebilir ve düşük maliyetli arıtımı ile katı atık yönetimini bütünleştirdikleri araştırma makalesi Journal of Chromatography A dergisinde yayınlanmıştır.